سونوگرافی های ضروری در دوران بارداری

سونوگرافی در دوران بارداری یکی از اصلی ترین مراقبت های حساس برای مادران و فرزندانشان به شمار می آید تا حدی که متخصصین این حوزه درمانی به انجام منظم و دوره ای آن به شدت تأکید می کنند؛ بنابراین لازم است تا با سونوگرافی های ضروری در دوران بارداری آشنا شویم ، چرا که نه تنها موجب شناسایی انواع بیماری ها و ناهنجاری های جنینی می شود بلکه در برخی از موارد می تواند از بروز هرگونه بیماری های احتمالی جلوگیری کند و یا حتی در همان موقع شناسایی عارضه‌ای را درمان کند.

انواع سونوگرافی های دوران بارداری

از ابتدا تا پایان بارداری ، معمولاً سه یا چهار سونوگرافی برای کنترل سلامت جنین و مادر الزامی می‌باشد. البته سونوگرافی‌های دوران بارداری به دو دسته تقسیم می‌شوند

سونوگرافی‌های جنرال

به سونوگرافی های الزامی که لازم است هر مادر بارداری آنها را انجام دهد سونوگرافی جنرال بارداری گفته می شود.

سونوگرافی‌‌های غربالگری

به سونوگرافی هایی که به منظور کنترل رشد جنین و همچنین ناهنجاری های جنین که بهتر است مادر باردار در طول بارداری انجام دهد سونوگرافی های غربالگری گفته می شود

انجام سونوگرافی بارداری با دقت بالا در تهران

در سونوگرافی مهرسان تمامی اقدامات تشخیصی سونوگرافی های بارداری با ضریب دقت بسیار بالا انجام می‌شود. لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر و تعیین نوبت با شماره تلفن  02188366365  تماس حاصل فرمایید.

چرا انجام سونوگرافی در زمان بارداری لازم است؟

مهمتربن دلایل انجام سونوگرافی جنین در دوران بارداری به شرح زیر می باشد

•     جلوگیری از حاملگی خارج رحمی
•     جلوگیری از بارداری مولار (پوچ) و سقط جنین
•     تعیین بارداری
•     بررسی رشد و نمو جنین
•     بررسی نقص‌ها و ناهنجاری‌های ژنتیکی (غربالگری)

سونوگرافی های ضروری در دوران بارداری کدام است؟

به طور کلی 2 سونوگرافی مهم جنرال و غربالگری در بارداری وجود دارد و همه ی مادران باید انجام دهند:

سونوگرافی های غربالگری

1. غربالگری سندروم داون
2. سونوگرافی بررسی سلامت جنین

سونوگرافی معمولی یا جنرال

این سونوگرافی در دو بازه زمانی در طول بارداری انجام می شود:

1.  اوایل بارداری جهت رویت قلب و تخمین سن جنین
2. در طی بارداری برای بررسی کلی جنین

سونوگرافی های بارداری سه ماهه اول

۱. سونوگرافی جنرال یا ساده: جهت ارزیابی وجود جنین و تشخیص ساک بارداری، سن جنین , بررسی ضربان قلب جنین و هماتوم در بارداری
۲. سونوگرافی غربالگری اول یا سونوگرافی (NT-NB): در 11-13هفتگی بارداری اولین سونوگرافی مهم بارداری انجام می شود. دقت کنید بهترین زمان انجام آن هفته 12-13بارداری می باشد. این سونوگرافی که به غربالگری سندرم داون نیز معروف می باشد.

غربالگری از ریشه غربیل که به معنی الک می باشد گرفته شده است و هنگامی که قصد جدا کردن داریم از الک استفاده می کنیم. هدف از انجام غربالگری سندروم داون جدا کردن جنین های مشکوک مبتلا به سندروم از جنین های سالم می باشد. لازم به ذکر است که در غربالگری همیشه احتمال خطا وجود دارد چون هدف تشخیص نمی باشد. دقت غربالگری سندروم داون حدود ۹۰ درصد می باشد. علاوه بر سونوگرافی، آزمایش خون نیز در غربالگری سندروم داون انجام می شود که دقت آن حدود ۹۸ درصد می باشد.
اگر در غربالگری اول به شما گفته شود که جنین مشکوک می باشد در قدم بعد تست های تشخیصی همانند سونوگرافی آنومالی اسکن و آمنیوسنتز انجام می شود.

سونوگرافی بارداری سه ماهه دوم

سونوگرافی غربالگری دوم یا سونوگرافی آنومالی در سن 18-19هفتگی انجام می شود. هدف سونوگرافی آنومالی بررسی سلامت جنین و غربالگری ناهنجاری جنین از سر تا پا می‎باشد. در سونوگرافی بررسی سلامت جنین علاوه بر بررسی تمام ارگان ها و اندام های داخلی و خارجی جنین، بر اساس مارکرهای متعدد احتمال ابتلا به سندروم ها از جمله سندروم داون مورد ارزیابی قرار می گیرد. بعد از هفته 19بارداری سقط قانونی انجام نمی شود و اهمیت این سونوگرافی مشخص می شود.

در مرکز تخصصی سونوگرافی مهرسان، سونوگرافی غربالگری دوم یا سونوگرافی آنومالی اسکن با دقت بالا توسط آقای دکتر محسن عدولی که تجربه طولانی در این زمینه دارند، انجام می شود.

اکوکاردیوگرافی قلب جنین

از هر ۱۰۰۰ جنین ۸ جنین ناهنجاری قلبی دارد که اهمیت بررسی قلب را نشان می دهد. اکوی قلب جنین برای همه افراد انجام نمی شود و فقط در موارد زیر انجام می شود:

• عدد بالای NT در غربالگری اول
• وجود دیابت قبل از بارداری در مادر
• پزشک به اختلالات قلبی مشکوک شود
• جنین های حاصل از IVF
• سابقه بیماری قلبی در مادر، پدر یا فرزندان قبلی
• افزایش یا کاهش ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
• وجود اختلال در بررسی سلامت جنین
• بیماران روماتولوژیک کلاژن واسکولار همانند روماتیسم

سونوگرافی داپلر جنین

در سونوگرافی داپلر جنین به بررسی جریان خون می پردازد. در سونوگرافی داپلر، سیستم گردش خون جنین و وضعیت اکسیژن رسانی، کمبود اکسیژن جنین (هایپوکسی)، اختلالات شریانی و وریدی ارزیابی می شود. اگر داپلر جنین مختل باشد باید در 48-72 ساعت اقدامات لازم انجام شود. همچنین همانطور که اشاره شد نوع دیگری از سونوگرافی داپلر نیز به همراه سونوگرافی NT-NB انجام می شود.

آزمایش ها و سونوگرافی های بارداری سه ماهه سوم

سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل:

این سونوگرافی به همراه نوار قلب جنین یا NST انجام می شود. هدف از انجام آن ارزیابی کلی از نظر احتمال مرگ جنین و بررسی احتمال مرگ جنین جهت تصمیم گیری اقدامات بعدی و حین زایمان می باشد.

سونوگرافی بیومتری:

بررسی اندازه قسمت های مختلف جنین و نسبت این اندازه ها که در بررسی سلامت و رشد جنین موثر است.

انواع سونوگرافی‌های معمول دوران بارداری

جزئیات دقیق چگونگی انجام سونوگرافی در موارد اندکی با هم تفاوت دارد، ولی معمولا سونوگرافی طبق مراحل یکسانی انجام می‌شود.

دو نوع از سونوگرافی در طی دوران بارداری انجام می‌شود:

سونوگرافی شکمی (Abdominal ultrasound):

در این نوع از سونوگرافی، پزشک ژل مخصوصی را روی شکم مادر باردار قرار می‌دهد. بعد از آن پروب دستگاه سونوگرافی می‌تواند به راحتی روی شکم ژل زده حرکت کند.

سونوگرافی واژینال (Transvaginal ultrasound)

در سونوگرافی واژینال از یک پروب کوچک‌ تر استفاده می‌شود. این مبدل وارد واژن شده و بعد از آن تصویری دقیق‌ تر و واضح‌تر از فضای داخلی به دست می‌آید. معمولاً این نوع از سونوگرافی در اوایل بارداری انجام می‌شود.

آیا سونوگرافی در دوران بارداری دارای عوارض جانبی است؟

بیش از ۴۰ سال است که از روش سونوگرافی در دوران بارداری استفاده می‌شود و تا به حال هیچ عوارض جانبی ناشی از این روش شناخته نشده است. این روش کاملا ایمن است و برای اطمینان از رشد طبیعی جنین در رحم مادر، ضروری است.

چگونگی انجام سونوگرافی حاملگی (بارداری)

سونوگرافی یک روش بسیار ساده برای تصویربرداری از جنین است. پس از اینکه مادر روی تخت دراز کشید، متخصص رادیولوژی، شکم و لگن را به یک ژل مخصوص آغشته می‌کند. این ژل باعث بهبود ارتباط بین رحم و پروب شده تا امواج به طرز صحیح‌تری از شکم عبور کنند. پس از این، پروب دستگاه که به اندازه یک کف دست است، روی شکم قرار می‌گیرد. با حرکت پروب، تصاویر سیاه و سفید روی مانیتور برای پزشک قابل مشاهده می‌شود. امکان دارد که از مادر خواسته شود، در حین انجام سونوگرافی، حرکت نکرده یا اینکه نفس خود را حبس کند.

آیا انجام سونوگرافی دردناک است؟

در این مطلب به سونوگرافی های ضروری در دوران بارداری اشاره شد اما شاید برای شما سوال باشد ، آیا سونوگرافی های اشاره شده فوق درد دارد ؟ پاسخ بصورت کلی خیر خواهد بود ، زیرا در شرایط عادی، سونوگرافی درد ندارد. با این حال، در صورتی که فرد دچار جراحت در ناحیه لگن یا درد در شکم باشد، ممکن است که با فشار پروب در طول سونوگرافی، درد را حس کند.
نکات مهم درباره‌ی سونوگرافی‌های دوران بارداری سونوگرافی برای بررسی سلامت و رشد و نمو جنین ضروری است، از این جهت، نباید هیچ کدام از سونوگرافی‌های از پیش تعیین شده را از دست داد.
سونوگرافی تنها باید توسط یک متخصص رادیولوژی انجام گیرد که توانایی تحلیل تصاویر را داشته باشد.

در صورتی که در حین سونوگرافی هرگونه ناهنجاری مشاهده شود، ممکن است که پزشک روش‌ها و آزمایش‌های بیشتری با وضوح بالاتر را به کار ببرد. تشخیص برخی از اعضای بدن در حین سونوگرافی دشوار است، بنابراین می‌توان از پزشک خواست که آن‌ها را بر روی تصاویر نشان دهد. سونوگرافی نباید در شرایط عادی دردناک باشد، بنابراین در صورت درد باید فورا به پزشک اطلاع داد.
توصیه می‌شود که برای انجام سونوگرافی لباس‌های راحت، گشاد و مناسب بپوشيد تا امکان دسترسی به شکم ساده‌تر باشد.

آمادگی های لازم برای سونوگرافی های ضروری بارداری زیر سه ماه حتما باید مقدار زیادی آب بنوشید. با این کار سونوگرافی زودتر انجام می‌گیرد و تصاویر نیز وضوح بالاتری خواهند داشت. انجام سونوگرافی در بارداری نه تنها صحیح، بلکه موثر نیز هست. سونوگرافی برای تشخیص باردار بودن یا نبودن نیز ضروری است. در صورت بارداری هم باید سونوگرافی را انجام داد تا مراحل رشد و نمو و تغییرات جنین به درستی بررسی شوند. همچنین ضروری است که با توجه به وضعیت سلامتی در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید.